Tác giả Lê Thị Như Phượng - Giám đốc Doanh nghiệp tư nhân Phượng Hải Nha Trang vừa đạt giải Nhì tại Hội thi Sáng tạo Khoa học - Kỹ thuật tỉnh Khánh Hòa lần thứ VIII (2018 - 2019) với đề tài “Kỹ thuật sản xuất giống nhân tạo cá bè vẩu” (hay còn gọi là cá khế vây vàng).
Chị Lê Thị Như Phượng kiểm tra kích thước cá bè vẩu.
Theo tác giả Lê Thị Như Phượng, trước đây, người dân đánh bắt cá bè vẩu bố, mẹ từ tự nhiên để nuôi và cho sinh sản cá con. Với nguồn giống này, người dân gặp nhiều khó khăn như: Cá bố, mẹ dễ bị tổn thương trong quá trình đánh bắt, số lượng cá ngày càng khan hiếm, kích cỡ cá không đồng đều nên khó chăm sóc, cá chưa thích nghi với điều kiện nuôi lồng bè nên ảnh hưởng đến chất lượng trứng và cá con… Từ thực trạng đó, tác giả đã nghiên cứu và sản xuất thành công giống nhân tạo cá bè vẩu đầu tiên tại Việt Nam.
Loài giống nhân tạo này có khả năng sinh sống tốt trong điều kiện nuôi lồng bè và mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn so với nguồn giống đánh bắt và cho sinh sản tự nhiên (tỷ lệ sống của cá bố, mẹ cao; quy trình chăm sóc, vận hành đơn giản; tiết kiệm được một số công đoạn, thức ăn cho cá; cá phát triển tương đối đồng đều…). Để sản xuất giống, cần chuẩn bị bạt ương có thể tích 4 - 16m³ đặt trong ao đất có diện tích từ 2.000 đến 5.000m², vệ sinh sạch sẽ, bón vôi lót, kéo dây oxy hoặc máy đảo nước. Môi trường ương đảm bảo các thông số: Độ mặn của nước trong ao từ 15 - 30‰, độ mặn của nước trong bạt đạt ngưỡng 20 - 30‰, chỉ số oxy hòa tan từ 6 - 7mg/lít, độ pH từ 7,9 - 8,4. Cần nuôi vỗ cá bố, mẹ từ 11 - 12 tháng (nguồn gốc từ cá thương phẩm), đến khi cá có khối lượng 3 - 4kg/con thì tiêm thuốc kích dục tố HCG cho cá cái, LHR cho cá đực. Trứng cá sau khi ấp nở thả trực tiếp vào bạt ương với mật độ 30 đến 50 con/lít. Đến ngày thứ 4, tiến hành mở bạt từ từ cho cá ra ao. Sau đó, nuôi đến khi cá đạt kích thước từ 1,5 - 2cm (thời gian nuôi từ 18 - 21 ngày) thì vớt cá ra nuôi trong bể xi măng hoặc nuôi lồng đặt trong ao đất với mật độ 750 - 800 con/m³. Tiếp tục quá trình nuôi này cho đến khi cá đạt kích thước trên 5cm thì chuyển sang quy trình nuôi cá thương phẩm.
Được biết, từ năm 2013 đến nay, Doanh nghiệp tư nhân Phượng Hải Nha Trang đã sản xuất và bán hơn 2,4 triệu con cá bè vẩu với giá 10.000 đồng/con (mỗi con có kích thước lớn hơn 5cm) cho người dân các tỉnh: Khánh Hòa, Thừa Thiên - Huế, Ninh Thuận, Bình Thuận, Bà Rịa - Vũng Tàu, Kiên Giang…
Tin và ảnh: LÊ XƯA